Το «άτμισμα» – ο όρος που χρησιμοποιείται στα Ελληνικά για την απόδοση του όρου vaping που αναφέρεται στη χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου – έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας εδώ και περίπου μία δεκαετία. Οι χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου αυξάνονται μέρα με τη μέρα καθώς παρατηρούμε πως ανοίγουν συνέχεια και σχετικές επιχειρήσεις. Με άλλα λόγια, βλέπουμε να γίνεται με το ηλεκτρονικό τσιγάρο ότι έγινε και με το παραδοσιακό τσιγάρο στα μέσα του περασμένου αιώνα. Δεδομένου ότι και το παραδοσιακό τσιγάρο ξεκίνησε σαν μία «άκακη» συνήθεια η οποία όμως στη συνέχεια αποδείχθηκε πολύ επικίνδυνη, δεν είναι λίγοι που φοβούνται μήπως και η «ιστορία» του ηλεκτρονικού τσιγάρου θα έχει παρόμοια ή ακόμη και πανομοιότυπη εξέλιξη.

Την ανησυχία αυτή την έχουν και πολλοί επιστήμονες και είναι λογικό να κάνουν συνεχώς πειράματα κι έρευνες για να κατανοήσουν αν και κατά πόσο το άτμισμα είναι επικίνδυνο. Αυτό που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη όμως πριν να σχολιάσουμε τα αποτελέσματα τέτοιων ερευνών και συμπεράσματα μελέτης, είναι το γεγονός ότι το άτμισμα είναι κάτι σχετικά νέο, οπότε είναι σχεδόν αδύνατον να έχουμε μακροχρόνια αποτελέσματα. Μπορούμε με άλλα λόγια, προς το παρόν, να δούμε το θέμα μόνο βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, σχετικά πάντα.

Το κύριο ερώτημα όσον αφορά το άτμισμα είναι οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην υγεία τόσο στην ενεργητική όσο και στην παθητική του μορφή. Ας δούμε τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής.

Επιπτώσεις του ενεργητικού ατμίσματος

Αυτό που πρέπει να ξέρετε για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, είναι το γεγονός ότι δεν έχει καμία σχέση με τον καπνό και τα καπνικά προϊόντα. Μπορεί λοιπόν να λέγεται τσιγάρο, αλλά στην ουσία δεν έχουμε καύση καπνού ή κάποιας άλλης παρόμοιας ύλης. Με το άτμισμα στην ουσία ο ατμιστής εισπνέει τους ατμούς ενός ειδικού υγρού που έχει ατμοποιηθεί. Το υγρό αυτό αποτελείται από φυσικά συστατικά και αρώματα. Εκ πρώτης όψεος λοιπόν, όλες οι μελέτες δείχνουν ότι το άτμισμα δεν περιέχει τις ουσίες του καπνού που προκαλούν τα βραχυχρόνια και μακροχρόνια προβλήματα για τα οποία είναι γνωστό το παραδοσιακό κάπνισμα, όπως οι καρκίνοι και οι καρδιακές παθήσεις.

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι το άτμισμα είναι και απολύτως ασφαλές. Μπορεί τα υλικά των υγρών να είναι φυσικά, αλλά το ίδιο ισχύει και για τον καπνό. Μιλάμε λοιπόν για υλικά που δεν ξέρουμε τι μπορεί να προκαλέσει μεσοπρόθεσμα ή και μακροπρόθεσμα η εισπνοή τους, καθώς δεν καταναλώνονταν έτσι μέχρι τώρα. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει μέχρι στιγμής συμπέρασμα μελέτης που να λέει ότι το άτμισμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές στην υγεία, δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει και ποτέ, γι’ αυτό και καλό είναι να ατμίζουμε με μέτρο.

Τέλος, θα πρέπει να τονίσουμε ότι συνήθως τα υγρά ατμίσματος περιέχουν και Νικοτίνη η οποία είναι μία αβλαβής ουσία η οποία όμως είναι πολύ εθιστική και στην ουσία ευθύνεται για τον εθισμό στο τσιγάρο. Με άλλα λόγια, το ηλεκτρονικό τσιγάρο μπορεί να αποδειχθεί εξίσου εθιστικό με το παραδοσιακό.

Επιπτώσεις του παθητικού ατμίσματος

Όσον αφορά τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις ισχύει το ίδιο και για το ενεργητικό: ο ατμός δεν περιέχει τα επικίνδυνα στοιχεία του ατμού, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι είναι και ακίνδυνος μακροπρόθεσμα.

Υπάρχουν ωστόσο κάποιες επιπτώσεις που είναι πιο άμεσα αισθητές. Ο ατμός του ατμίσματος μπορεί να είναι ιδιαίτερα πυκνός ή / και να έχει κι έντονο άρωμα. Οι δύο αυτοί παράγοντες μπορεί να κάνουν το παθητικό άτμισμα ιδιαίτερα δυσάρεστη εμπειρία για κάποια άτομα, ειδικά αν έχουν προβλήματα του αναπνευστικού όπως άσθμα. Με άλλα λόγια, το άρωμα και η υφή του ατμού μπορεί να είναι ενοχλητικά κι επικίνδυνα.

Επιπλέον, τα υγρά καθώς και τα υλικά για τη δημιουργία αυτοσχέδιων υγρών αναπλήρωσης – και ιδιαίτερα η Νικοτίνη – θα πρέπει να φυλάσσονται πάντα μακριά από παιδιά καθώς αν τα καταπιούν μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες στην υγεία τους, οι οποίες μπορεί να φθάσουν μέχρι και τον θάνατο.